شناخت آيات #مكى و #مدنى

در تعريف آيات و سور مكّى و مدنى، تعاريف مختلفى مطرح شده كه مهمترين آنها عبارت است از:
🌼 1. تقسيم‌بندى زمانى: آنچه تا زمان هجرت پيامبر اكرم- صلّى اللّه عليه و آله- به مدينه نازل شده مكّى است و آنچه بعد از ورود ايشان به مدينه نازل شده مدنى است.
اين تعريف مشهورترين تعاريف مكّى و مدنى است و اغلب دانشمندان بر اساس آن، حكم به مكّى و مدنى سور داده‌اند.
🌼 2. تقسيم‌بندى مكانى: آنچه در مكّه و حوالى آن نازل شده مكّى است و آنچه در مدينه و حوالى آن نازل شده مدنى است .
ازآنجا كه اين تعريف بر اساس مكان نزول است، لذا برخى از آيات كه در مكّه، مدينه يا حوالى اين دو شهر نازل نشده، نه مكّى محسوب مىشوند و نه مدنى؛ نظير آيه 45 سوره زخرف.
🌼 3. تقسيمبندى بر اساس مخاطب: آنچه مخاطبش اهل مكّه است مكّى و آنچه مخاطبش اهل مدينة است مدنى محسوب ميشود .
اين تعريف نيز همانند تعريف قبل، عام نيست و تنها تعدادى از آيات را شامل مىشود.
✍️ از ميان سه تعريف فوق، اوّلين مورد جامعترين، مشهورترين و كاملترين است. ذكر اين نكته ضرورى است كه اگر بخش عمدهاى از يك سوره مكّى باشد، آن را مكّى مىدانند و اگر بخش اعظم آن مدنى باشد، مدنى خوانده مىشود.
✍️ در پايان بايد اشاره نمود كه: براى تشخيص مكّى يا مدنى بودن سور قرآن كريم راههاى زير وجود دارد:
1. وجود روايات صحيح و موثّق دالّ بر زمان، مكان يا موضوع نزول سوره.
2. وجود ملاكهاى عمومى يا غالب صحيح در سور مكّى و مدنى.
3. سياق آيات و مطالب موجود در سوره.
🔑 دقيقترين و مطمئنترين راه، سوّمين مورد است كه مورد توجّه بسيارى از علما نظير مرحوم علّامه طباطبايى (ره) بوده است.

#سرفصل_علوم_قرآنی #آموزش